donderdag 8 augustus 2013

Retroplantjes voor West-Germany bloempotten


Steeds meer vazenverzamelaars proberen hun vazensetjes te vervolmaken met een bloempot(je) in hetzelfde decor als de vazengroep. Maar een leeg potje staat zo... kaal, zielig. Een retroplantje erin doet je pas echt decennia teruggaan in de tijd. Een aantal suggesties van een plantenliefhebber. Over mode in kamerplanten.


Nephrolepsis (varen)


Chrysalidocarpus (palm)


Hyacinth
Hippeastrum
Bromelia

Pelargonium

Introductie
Vanaf 1850 zijn potplanten een normaal bestanddeel van de huiskamer. Varens, Geranium (Pelargonium), palmen, hyacinth, Hippeastrum (Amaryllis), en bromelia's zijn al vele jaren in onze huiskamers te vinden. Net als het meubilair in de kamer, zijn ook de planten die er staan aan veranderingen onderhevig. Vroeger waren de huizen klein en de eveneens kleine ramen lieten weinig licht binnen. Ook was het er te koud voor veel kamerplanten van nu en de dampen die vrijkomen bij de verbranding van kolen waren schadelijk. Bovendien hadden mensen wel wat anders te doen dan het verzorgen van kamerplanten. In de jaren zestig van de twintigste eeuw kreeg men veel belangstelling voor kamerplanten.

Mode in kamerplanten
In 1951 worden in het tijdschrift 'Goed Wonen' planten besproken. Als ouderwets worden dan genoemd: kamerden, Clivia en Aspedistra. Aanbevolen wordt om Hertshoornvarens op te hangen.
Clivia: als ouderwets betiteld in 1951, maar anno 2012 nog steeds een geliefde kamerplant voor lichte plekken zonder direct zonlicht
Auracaria (Kamerden) ook ouderwets in 1951

Aspedistra hekkensluiter in de categorie 'uit in 1951'
Deze moet je hebben wil je hip zijn in 1951: Platycerium (Hertshoornvaren)

Rond 1955 is de Philodendron pertusum (Gatenplant) populair. In advertenties voor bijvoorbeeld een Erres stofzuiger staat er ook een afgebeeld.
Philodendron pertusum: hot in 1955

In 1961 is de Vrouwentong (Sansevieria) een echte modeplant. De Hoya bella en de Passiflorae komen dan ook steeds meer voor. De Cyclaam wordt als ideale kamerplant geprezen.
Hoya bella rising star in 1961
Mode in 1961: Sansevieria
Passiflora als kamerplant stijgend in 1961
Cyclamen: de ideale plant in 1961!

Rond 1965 is de Platycerium (Hertshoornvaren) zeer in trek. De belangstelling voor de Fuchsia stijgt na een dip. Cyclamen, Anthurium scherzerianum en Begonia semperflorens behoren tot de meest gekweekte potplanten. De Aphelandera squarrosa trekt ook veel kopers. De Hibiscus is in 1965 zeer gangbaar. 
Fuchsia als kamerplant in de lift rond 1965
Anthurium veel gekweekt in 1965
Begonia semperflorens ook een kwekerssucces in 1965
Aphelandra squarrosa betovert plantenkopers in het midden van de jaren zestig
Hibiscus (Chinese roos) is heel courant in 1965

In 1970 raakt de Bladbegonia op de achtergrond en komt de Kalanchoë op. De Kalanchoë begint in 1970 aan een opmars die in 2001 zou culmineren op de hoogste plek denkbaar: meest verkochte kamerplant in Nederland.
Kalanchoë: dubbelbloemige had je in 1970 nog niet in de schappen
Terug naar 1970: Aspedistra elatior en Fatsia japonica (Vingerplant) worden populairder. De Yucca is in 1970 een dure, zeer exclusieve kamerplant, maar een die wel goed past bij de dan populaire rechtlijnige vormen. Sierbladplanten zijn in de jaren zeventig in de meerderheid. Het aantal Ficus-soorten neemt toe en ook bij de Aspargus (Sierasperge) wordt de keus groter.
Fatsia japonica: een groeiende populariteit vanaf 1970
Een Yucca was alleen voor de rijken weggelegd in 1970

Ficus benjamina: hydrocultuurkorrels waren nog niet gangbaar begin jaren zeventig
Aspargus (Sierasperge)

In 1975 wordt de Coffea arabica (Koffieplant) als nieuwe kamerplant gezien. Vanaf 1975 staan er veel meer palmen, Yucca's en Dracaena's dan voorheen in de huiskamer.
Coffea arabica: niet alleen om bonen van te plukken vanaf 1975
Draecena marginata populair vanaf 1975: later worden die op stammetje nog succesvoller

In 1980 zijn de Begonia eliator hybriden opeens weer in. Dan komen er ook veel nieuwe kamerplanten bij: Impatiens hawkeri, Hypoestes taeniata, Ficus benjamina 'Variegata', Acalypha wilkesiana 'Crispa', Cycas 'revoluta' (was de jaren ervoor peperduur).
Begonia eliator: in 1980 weer een verkoopsucces
Impatiens hawkeri: nieuw in 1980
Hypoestes taeniata ook vers voor de kamer in 1980
Ficus benjamina 'Variegata'
Acalypha wilkesiana 'Crispa'
Cycas 'revoluta': wordt rond 1980 betaalbaar


In 1988 vindt de introductie plaats van Gerbera jamesonii (Gerbera in een bloempot), Streptogloxicinia (amper meer te vinden kruising van Streptocarpus en Gloxinia), Ficus pumila 'Sunny' en Oxalis regnellii. Ook dan zijn bladplanten nog altijd populairder dan bloeiende planten.
Nieuw in 1988: de Gerbera jamesonii als wegwerp kamerplant
Ficus pumila 'Sunny'
Oxalis regnellii: laatste nieuwe in 1988

De hierboven genoemde planten waren in de periode 1950-1990 allemaal in de Nederlandse huiskamers te vinden. Er is sindsdien wel wat veranderd in het huishouden, want destijds had je nog gaskachels en nu centrale verwarming. Sommige planten zullen het daardoor anno 2012 beter doen dan destijds en weer andere wat slechter. Niet elke plant kan overal staan, maar voor tips over de hoeveelheid licht en water verwijs ik naar een goed kamerplantenboek ;-)

Wil je über-retro doen, dan hoef je maar naar één kamerplantenboek te zoeken in de kringloopwinkel en dat is '100 kamerplanten in kleur' van A.C. Muller-Idzerda. Haar aanwijzingen voor de verzorging en kleurenfoto's van 100 kamerplanten stonden sinds 1965 in honderdduizenden Nederlandse boekenkasten.
De 17e druk uit 1968 in mijn boekenkast
Veel plezier bij het botvieren van je groene lusten in West Germany-pottery! Ga je toch voor een hedendaagse kamerplant in je retrobloempot, dan is de kans groot dat je met een witte Orchidee (Phaelanopsis) thuiskomt. De Orchidee is sinds een paar jaar in Nederland de meest verkochte potplant en dan vooral de witte!
De Phaelanopsis is in 2012 het populairste lid van de Orchideeënfamilie

Lees verder
Artikel over populairste kamerplanten en bloemen in Nederland en Europa anno nu

Met dank aan Wiljo Visser, die me op het idee bracht om dit artikel te schrijven. Kijk ook eens in haar winkel of ze een voor jou perfect potje heeft staan. Voor het artikel is geput uit 'De geschiedenis van de kamerplant' het themanummer van 'Volkscultuur', het tijdschrift over tradities en tijdsverschijnselen (nummer 1-1991) en ook is gebruik gemaakt van cijfers van het Productschap Tuinbouw in Zoetermeer.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten