Ooit werkten in Delft 50 aardewerkschilders bij Royal Delft/De Porceleyne Fles, nu zijn dat er nog 10 op 122 werknemers. Maar het bedrijf bestaat nog! Een korte geschiedenis en een blik op de toekomst.
 |
| Ming-porselein |
De geschiedenis van de Delftse aardewerkindustrie begon in de 17de eeuw. De Chinezen verkenden toen de Europese markt met blauw-wit Ming-porselein. De VOC schepen vervoerden scheepsladingen ervan. De Hollandse pottenbakkers wilden een graantje meepikken van de Chinese mode en begonnen het servies na te maken. In Nederland was er geen porseleinaarde, dus werd er gele klei gebruikt. Veel goedkoper. De goedkope variant van het peperdure Chinese porselein wa seen groot succes. In Delft verrezen in korte tijd meer dan 30 aardewerkfabrieken. Wat zij fabriceerden werd wereldberoemd onder de naam Delfts blauw.
 |
| Delft |
Bijna 400 jaar later is er nog maar één aardwerkfabriek in Delft over: de Koninklijke Porceleyne Fles, opgericht in 1653. Aan de Rotterdamseweg worden nog steeds handbeschilderde blauw-witte borden, vazen, schalen, kopjes en andere artikelen gemaakt. Maar de afzetmarkt is ingrijpend veranderd. Niet alleen in Nederland, ook in Westduitsland en andere Europese landen gingen de meeste keramiekfirma's failliet. Nederlanders vinden Delfts blauw ouderwets en de prijs voor de handgemaakte producten te duur. Wie een klein handbeschilderd klompje wil kopen, moet 189 euro neertellen. Het duurste stuk dat je kunt kopen is een tulpenvaas van ruim 1 meter hoog. Die kost... niet schrikken... 13.500 euro. De jaaromzet is 24,4 miljoen euro.
 |
| Bekervaas van 18 centimeter voor 189 euro |
Gedreven door dalende omzetten in eigen land, heeft de Porceleyne Fles het roer een paar jaren geleden drastisch omgegooid. Royal Delft is nu een 'experience' die jaarlijk zo'n 120.000 buitenlanders trekt. Delft wordt gecombineerd met een bezoek aan de Keukenhof in Lisse. Vooral in het voorjaar is Royal Delft een hit. De naam De Porceleyne Fles konden buitenlanders niet uitspreken en daarom werd voor een Engelse naam gekozen. Maar liefst 80% van de productie wordt door toeristen gekocht. De andere 20% bestaat uit op bestelling vervaardigde relatiegeschenken voor bedrijven, zoals gedenkborden.
 |
| Gedenkbord handgeschilderd door Simon van Oosten |
Om tegemoet te komen aan de moderne smaak komen de laatste jaren ook aardewerkseries uit die ontworpen zijn door hedendaagse kunstenaars. De nieuwste lijn D1653 oogt heel anders dan traditioneel blauw. Maar dat blijft zeker ook gemaakt worden.
 |
| Theekoppen uit de lijn D1653 |
Maar het populairste artikel van nu is... on-oud Hollands, maar wel Nederlands: Nijntje in Delfts blauw. Japanners zijn er dol op.
 |
| Een echte Dick Bruna op een bordje voor 139 euro |
 |
| Nijntje spaarpot voor 179 euro |
Om aan de markt voor goedkopere spullen tegemoet te komen, verkoopt Royal Delft ook getransfereerd Delfts blauw, dat is in Utrecht machinaal beschilderd keramiek. Een handbeschilderd bord kost een paar honderd euro, een getransfereerd bord heb je voor 20 euro.
 |
| Een transfer van de dieren uit Jan, Jans en de kinderen voor 39,75 euro |
Desondanks gaat het slecht met het bedrijf. Het maakt al jaren verlies en zonder steun van de pannenfabriek BK Cookware bestond het niet meer. BK Cookware dat met de merken BK en Gero marktleider is in Nederland werd in 2008 samen met bestekfabrikant Van Kempen & Begeer overgenomen door De Porceleyne Fles. Dat sinds 1953 genoteerd is aan de beurs aan het Damrak. John Fentener van Vlissingen bezit ruim 71 procent van de aandelen, omdat hij het Nederlands cultureel erfgoed een warm hart toedraagt.
 |
| Vaasje van 12,5 centimeter voor 91 euro |
 |
| Zeer dure tulpenvaas: duizenden euro's! |
Verder lezen
Op de site van
Royal Delft staat heel veel info: van de bedrijfsgeschiedenis tot de fabricage van het keramiek en de gebruikte coderingen per jaar. Ook vind je er een boekenlijst voor wie echt de geschiedenis wil induiken.
Bronnen: onder andere de Volkskrant van maandag 29 juli 2013.
 |
| Tegel Langnek uit De Efteling-serie: transfer van Anton Pieck voor 15,95 |
 |
| Bord naar Vermeers Meisje met de parel voor 2.099 euro |
Geen opmerkingen:
Een reactie posten