Veel West Germany-vazen en bloempotten zijn gedecoreerd volgens het 'sgraffito'-principe. De sgraffito-techniek wordt al eeuwenlang toegepast in Italië, Zwitserland en Oostenrijk en dan vooral voor het verfraaiien van de exterieurs van gebouwen. In de jaren vijftig van de vorige eeuw worden die gebouwen ook een inspiratie voor de designers van decors op keramiek. Een korte uitleg van deze bijzondere manier van vaasverfraaiing met enkele voorbeelden.
De term sgraffito (ook wel graffito genaamd) komt van het Italiaanse werkwoord sgraffiare, wat 'krabben' betekent. De techniek die hiermee wordt aangeduid, kent in de bouwkunst het volgende principe. Op een muur of andere harde ondergrond worden twee of meer gekleurde pleisterlagen aangebracht. Vervolgens worden in de nog zachte pleisterlagen lijnen en vlakken weggekrabt, zodat een voorstelling ontstaat. Door dieper of minder diep in die verschillende kleurlagen te 'krabben' ontstaan lijnen en vlakken in verschillende kleuren en met een verschillende kleurintensiteit.
Sgraffito op vazen komt op een andere manier tot stand dan op een muur of gevel. Zo werden de vazen niet met twee kleuren klei gebakken, maar met één. Meestal van roodbruine klei. Daarin werden dan met de hand motieven en figuren gekrast en vervolgens werden de patronen met enkele kleuren verf beschilderd. De meeste vazen zijn met diverse bruintinten bewerkt en krijgen daardoor een Afrikaans uiterlijk. De merken Eiwa, Sawa, Kewara, Kule en Dümler & Breiden waren leidend.
Ook zijn er vazen en bloempotten met enkele kleuren verfraaid; vaak gaat het dan om geel, groen, lichtblauw, bruin en zwart. Allemaal ingetogen kleuren. Felle kleuren als oranje, rood of paars kom je niet tegen.Door gebruik te maken van enkele kleuren ging een nog grotere decoratieve wereld open. Voor elke smaak was er wel wat naar keus beschikbaar. De variëteit die de ontwerpers destijds hebben gemaakt door te spelen met lijnbbreedte en -diepte en een beperkt kleurenpalet is ongekend.
Deze voorbeelden tonen overduidelijk aan dat sgraffito ook voor keramiek een prachtige decoreermethode is. Als enkeling is zo'n vaas met lijnen en inkepingen misschien wat saai voor sommige verzamelaars, maar in een groep zijn ze zeker imponerend te noemen. De vazenkopers hebben een decennium lang deze vazen aangeschaft; van midden jaren jaren vijftig tot midden van de jaren zestig. Toen wilden mensen weer wat anders en ontplofte het kleurenpalet. Een spetterend kleurtijdperk brak aan met hoofdrollen voor de kleuren paars, oranje en rood.
De sgraffito-vazen passen anno 2012 in ieder geval moeiteloos in elk interieur vooral vanwege hun bescheidenheid. Wat als tweede voordeel heeft dat de bloemen die erin geplaatst worden ook hun verdiende aandacht zullen krijgen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten